Kevin sam w domu? Niekoniecznie. W jakim wieku dziecko może zostać w domu bez opieki dorosłych? Co na ten temat mówią przepisy?

Kiedy można zostawić dziecko samo w domu? Na to pytanie trudno odpowiedzieć jednoznacznie. Na pewno sam w domu nie może zostać kilkulatek. Bez opieki nie możemy zostawiać dziecka, które ma mniej niż 7 lat. O tym wyraźnie mówią przepisy. Artykuł 106 Kodeksu Wykroczeń wskazuje, że dzieci do lat 7 nie mogą pozostawać bez opieki w sytuacji, gdy może dojść do zagrożenia ich zdrowia i bezpieczeństwa.

Zapis brzmi:

„Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.”

Z artykułu wynika więc, że rozważając pozostawienie dziecka samego w domu, musimy wziąć pod uwagę nie tylko dolną granicę wieku, ale też jego samodzielność, zaradność i charakter. Jedni rodzice ze spokojem zostawią na godzinę w domu rozsądnego 8-latka, podczas gdy inni będą mieli wątpliwości, czy mogą spuścić z oka nadzwyczaj kreatywnego i energicznego 11-latka. Według psychologów, odpowiedzialnych zachowań możemy spodziewać się dopiero u statystycznego 10-latka.

Wróćmy do stawiającego wyraźną granicę wiekową art. 106 KW. Przepis mówi, że:

„Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.”

Co ważne – według przepisów wcale nie musi dojść do nieszczęśliwego wypadku, aby rodzice, którzy pozostawiają dziecko bez opieki, zostali pociągnięci do odpowiedzialności. Brana jest pod uwagę już sama ewentualność takiego wydarzenia. Czym są wspomniane „niebezpieczne okoliczności”? Tu możemy puścić wodze fantazji – wystarczy dostęp do kuchennych noży, gazowych palników, niezabezpieczonych okien, a nawet… chybotliwy taboret w przypadku małych dzieci.

Dużo wyraźniej warunki stawia art. 82, par. 6 kodeksu Wykroczeń, który wskazuje, że:
„Kto zostawia małoletniego do lat 7 w okolicznościach, w których istnieje prawdopodobieństwo wzniecenia przez niego pożaru, podlega karze grzywny albo karze nagany”.

To oznacza, że siedmiolatkowi, którego zamierzamy zostawić w domu samego, warto przypomnieć zasady bezpieczeństwa, ale przede wszystkim uniemożliwić mu dostęp do zapalniczek, zapałek, otwartego ognia, kuchenki itp. ...a jeśli wyobraźnia podpowiada nam czarne scenariusze – lepiej ten etap dziecięcej samodzielności przesunąć na później.

Kolejne prawne zapisy sugerują bowiem, że do pozostania w domu bez opieki gotowy jest dopiero 8-latek. Tak sygnalizuje prawo administracyjne i ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jej zapisy (art. 32 ust. 1) brzmią następująco:

„Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza.”

Według tych zapisów rodzic może pozostawić samo w domu dziecko, które ukończyło 8 lat.

Dużo wyżej poprzeczkę i granicę wieku dziecka pozostawianego w domu podnosi kodeks cywilny, który mówi, że:
„Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę". Z tego zapisu można więc wyciągnąć wniosek, że odpowiedzialności możemy oczekiwać dopiero od nastolatka po ukończeniu 13. roku życia i tak dojrzałe dziecko można zostawić samo w domu, bez opieki.

Jak to jednak wygląda w rzeczywistości? Rozsądni rodzice z pewnością rozważając pozostawienie dziecka bez opieki, wezmą przede wszystkim pod uwagę dojrzałość dziecka i jego charakter. Jeśli zamierzamy pozostawić młodsze dziecko pod opieką starszego, musimy mieć pewność, że starszak dobrze dogaduje się z młodszą siostrą czy bratem, potrafi go odpowiednio zająć, a w razie potencjalnego niebezpieczeństwa, będzie umiał zapewnić sobie i malcowi bezpieczeństwo oraz skutecznie wezwać pomoc.