Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kto ma prawo do renty po zmarłej bliskiej osobie?

Patrycja Wacławska, Andrzej Gębarowski
W przypadku śmierci osoby, która miała prawo do emerytury, renty, świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego albo nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, najbliższym przysługuje prawo do renty rodzinnej. Korzystają z niego głównie wdowy i wdowcy. O przyznanie takiej renty mogą również wnioskować dzieci, wnuki, rodzice oraz rodzeństwo zmarłego.

O rentę mogą też starać się bliscy zmarłego, który co prawda nie pobierał żadnego z wymienionych wyżej świadczeń, ale spełniał warunki wymagane do przyznania emerytury lub renty.

Współmałżonek zmarłej osoby ma prawo do renty rodzinnej jeśli w chwili śmierci męża lub żony miał ukończony 50. rok życia lub był niezdolny do pracy. Wprawdzie rząd planował w ubiegłym roku podniesienie o 10 lat wieku owdowiałego współmałżonka uprawnionego do renty rodzinnej, ale potem się z tego zamiaru wycofał.

Wdowiec lub wdowa ma prawo do renty rodzinnej także wtedy, gdy wychowuje dziecko zmarłego małżonka, jeśli ma ono prawo do renty rodzinnej po zmarłym. Warunkiem jest, by dziecko nie miało ukończonego 16. roku życia, a w przypadku, gdy kontynuuje naukę - 18. roku życia. Ograniczenie wiekowe nie obowiązuje, jeżeli dziecko jest całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy. Takie same zasady obowiązują wówczas, gdy wdowa lub wdowiec wychowuje wnuka, brata lub siostrę zmarłego współmałżonka.

Wyjątkowo rentę może otrzymać współmałżonek zmarłej osoby, jeśli skończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy w ciągu 5 lat od śmierci męża lub żony. Prawo do renty ma także wdowa lub wdowiec, którzy skończyli 50 lat lub stali się niezdolni do pracy w ciągu 5 lat od zaprzestania wychowywania dziecka (wnuka, brata lub siostry) zmarłego, które jest uprawnione do renty rodzinnej.

Jeśli wdowa lub wdowiec nie spełnili opisanych warunków, mają możliwość ubiegania się o przyznanie renty okresowej. Przysługuje ona jednak wyłącznie osobom, które po śmierci współmałżonka nie mają się z czego utrzymać. Renta okresowa jest wypłacana przez rok od dnia śmierci współmałżonka. W sytuacji, gdy wdowa lub wdowiec podejmą szkolenie, które ma pomóc w zdobyciu kwalifikacji niezbędnych do podjęcia pracy zarobkowej, renta okresowa może być wypłacana przez cały czas trwania szkolenia (nie dłużej jednak niż przez 2 lata od śmierci współmałżonka).

Trzeba koniecznie dodać, że dodatkowym warunkiem wymaganym do przyznania renty rodzinnej wdowie lub wdowcowi jest pozostawanie z mężem czy żoną we wspólności małżeńskiej w chwili jego/jej śmierci. O rentę rodzinną może starać się także była żona lub mąż zmarłej osoby, a także wdowa lub wdowiec, których ze zmarłym współmałżonkiem nie łączyła wspólność majątkowa, jeśli zmarły na podstawie wyroku lub ugody sądowej był zobowiązany do płacenia alimentów na ich rzecz.

Prawo do renty rodzinnej mają biologiczne dzieci zmarłego, dzieci małżonka zmarłej osoby i dzieci adoptowane. Renta może być wypłacana do czasu, gdy dziecko ukończy:
* 16. rok życia,
* naukę w szkole, jeśli kontynuuje ją po ukończeniu 16 lat, jednak nie dłużej niż do osiągnięcia 25. roku życia,
* naukę na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, jeśli będąc na tym roku skończyło 25. rok życia.

Dzieci uznane za całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy nie obejmuje limit wieku. Warunkiem, by mogły pobierać bezterminowo rentę rodzinną po zmarłym jest jednak to, by stały się całkowicie niezdolne do pracy (ewentualnie także do samodzielnej egzystencji) przed ukończeniem 16. roku życia lub przed ukończeniem 25. roku życia w przypadku kontynuowania nauki.

O rentę mogą się też ubiegać dzieci, które zmarły przyjął na wychowanie i utrzymanie, zanim osiągnęły pełnoletność. Dotyczy to głównie wnuków zmarłego, jego rodzeństwa i dzieci przyjętych w ramach rodziny zastępczej. Warunki związane z wiekiem są w tym przypadku takie same jak w przypadku dzieci zmarłego. Wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, które wychowywał i utrzymywał zmarły, otrzymają rentę rodzinną jedynie wówczas, gdy zmarły przyjął je na wychowanie oraz utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią. Warunek ten nie ma zastosowania, gdy zgon nastąpił wskutek wypadku.

Dzieci wychowywane i utrzymywane przez zmarłego nie dostaną renty rodzinnej po nim, jeśli mają prawo do renty po swoich zmarłych rodzicach. Jeżeli zaś ich rodzice żyją, renta będzie wypłacona pod warunkiem, że nie mogą oni zapewnić swoim dzieciom utrzymania bądź zmarły (lub jego małżonek) był opiekunem prawnym tych dzieci, ustanowionym przez sąd.

O przyznanie renty rodzinnej mogą się ubiegać rodzice biologiczni zmarłego, ojczym, macocha i rodzice adopcyjni. Mają do tego prawo, jeśli zmarłe dziecko bezpośrednio przed śmiercią przyczyniało się do ich utrzymania. Dodatkowym warunkiem wymaganym od rodziców jest to, by w chwili śmierci dziecka mieli skończony 50. rok życia lub byli niezdolni do pracy.

Ojciec lub matka mają prawo do renty rodzinnej także wtedy, gdy wychowują dziecko zmarłego, jeśli ma ono prawo do renty rodzinnej po zmarłym a jednocześnie nie ma ukończonego 16. roku życia, a jeśli kontynuuje naukę - 18. roku życia. Limity wiekowe nie dotyczą jedynie dzieci całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnych do pracy.

Takie same zasady obowiązują, jeśli ojciec lub matka wychowują wnuka, brata lub siostrę zmarłego.
Rentę rodzinną może także otrzymać ojciec lub matka, do których utrzymania przyczyniało się zmarłe dziecko, jeśli skończą 50 lat lub staną się niezdolni do pracy w ciągu pięciu lat od śmierci dziecka.

Osoby, które uzyskały uprawnienie do renty rodzinnej w związku ze swoją niezdolnością do pracy, stracą prawo do świadczenia, jeśli odzyskają zdolność do pracy. Jeżeli jednak w ciągu 18 miesięcy od utraty prawa do renty rodzinnej z tego powodu, ponownie zostaną uznane za niezdolne do pracy, odzyskają prawo do renty.

Wysokość renty rodzinnej
Wszystkim uprawnionym krewnym jest wypłacana tylko jedna renta. Jeśli prawo do renty po zmarłym mają dwie lub więcej osób, otrzymają one jedno świadczenie, które zostanie podzielone między nie w równych częściach.

Wypłacana renta ma wysokość określonego procentu świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu:
85 proc., jeśli uprawniona do otrzymania renty jest tylko jedna osoba,
90 proc., jeśli uprawnione są dwie osoby,
95 proc., jeśli uprawnione są co najmniej trzy osoby.

Jeżeli zmarły pobierał emeryturę lub rentę, świadczenie dla krewnych oblicza się wprost w oparciu o wysokość tej emerytury lub renty. Jeśli zaś zmarły nie pobierał ani emerytury, ani renty, ZUS, oceniając, czy spełniał on warunki do otrzymania jednego z tych świadczeń, przyjmie, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy.

W sytuacji, gdy zmarły pobierał świadczenie lub zasiłek przedemerytalny albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, ZUS ustali wysokość renty rodzinnej, przyjmując, że zmarły miał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Po ustaleniu wysokości takiej renty, obliczy wysokość renty rodzinnej.

Osoby, które jednocześnie spełniają warunki uprawniające do uzyskania renty rodzinnej oraz emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, mogą korzystać tylko z jednego z tych świadczeń. Będą otrzymywały korzystniejsze z nich.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto